1-7- مسير كلي انتقال سيگنال در واكنش به تنش اسمزي………………………………………………………………………………………………………18
1-8- نقش ترکیبات فنلی در تنشهای زیستی و غیر زیستی…………………………………………………………………………………………………….29
1-9-مراحل سنتز پرولين……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..38
1-10-یک دیان معمولی با باند دوگانه (A) که در اثر حمله رادیکالهای آزاد باندهای دوگانه آرایش مجدد و متفاوت با فرم اولیه پیدا می کنند به عنوان دیان ای مزدوج تغییر یافته شناخته میشوند (B)……………………………………………………………………….41
2-1- منحنی و معادله استاندارد فنل کل بر حسب گالیک اسید………………………………………………………………………………………………..55
2-2-منحنی و معادله استاندارد گلوکز…………………………………………………………………………………………………………………………………………57
2-3-منحنی و معادله استاندارد پرولین. ……………………………………………………………………………………………………………………………………..59
2-4-منحنی و معادله استاندارد پروتئین……………………………………………………………………………………………………………………………………..64
2-5-منحنی و معادله استاندارد پتاسیم……………………………………………………………………………………………………………………………………….67
2-6-منحنی و معادله استاندارد سدیم………………………………………………………………………………………………………………………………………….68
شکل 2-7-منحنی و معادله استاندارد فسفر………………………………………………………………………………………………………………………………..70
شکل 2-8-منحنی و معادله استاندارد آهن…………………………………………………………………………………………………………………………………72
شکل 2-9-منحنی و معادله استاندارد مس………………………………………………………………………………………………………………………………….73
چکیده فارسی
اثر تنش شوری بر خصوصیات رشدی برخی از ژنوتیپهای انتخابی بادام (Prunus dulcis) پیوند شده روی پایه GF677
علی مومن پور
ترکیب پایه و پیوندک می تواند خصوصیات رشدی و غلظت عناصر غذایی برگ و ریشه های بادام را در شرايط تنش شوري تحت تأثير قرار دهد. بهمنظور ارزیابی اثر تنش شوری بر خصوصیات مورفولوژی، فیزیولوژی، بیوشیمیایی و غلظت عناصر غذایی پرمصرف و کممصرف در برگ و ریشه های تعدادی از ژنوتیپهای بادام، آزمایشی گلدانی با دو عامل ژنوتیپ در 11 سطح، شامل تونو، نانپاریل، مامایی، شکوفه، سهند، شاهرود 12، A200 ، 25 -1، 16-1 و 40-13 پیوند شده روی پایه GF677 و پایه GF677 (پیوند نشده به عنوان شاهد) و فاکتور شوری آب آبیاری شامل صفر، 2/1، 4/2، 6/3 و 8/4 گرم در لیتر نمک که به ترتیب هدایت الکتریکی برابر 5/0، 5/2، 9/4، 3/7 و 8/9 دسی زیمنس بر متر داشتند، انجام شد. نتایج نشان داد که با اعمال تنش شوری و افزایش غلظت آن، شاخص های رشدی شامل ارتفاع شاخه، قطر شاخه، تعداد برگ کل، تعداد برگ سالم، تراکم برگ روی شاخه اصلی، وزنتر و وزن خشک برگ، سطح برگ و نسبت سطح برگ، محتوای رطوبت نسبی برگ، وزنتر و خشک اندام هوایی، وزنتر و خشکریشه، شاخص کلروفیل، کلروفیلهای a، b و کل و کاروتنوئید در تمامی ژنوتیپهای مطالعه شده، کاهش یافتند و تعداد برگهای نکروزه، میزان ریزش برگ، نسبت وزن خشک به وزنتر اندام هوایی، نسبت وزنتر و خشکریشه به وزنتر و خشک اندام هوایی، درصد نشت یونی و درصد آسیبدیدگی غشاء سلولی، افزایش یافتند. ارزیابی تغییرات فلورسانس کلروفیل نشان داد، تنش شوری از طریق افزایش میزان فلورسانس حداقل و کاهش میزان فلورسانس حداکثر، باعث کاهش فلورسانس متغیر در گیاهان شد و نسبت فلورسانس متغیر به فلورسانس حداکثر (حداکثر کارایی کوانتومی فتوسیستم II) را از 83/0 در گیاهان شاهد به 72/0 در برگهای بالایی در پایه GF677 و رقم سهند پیوند شده روی این پایه و 70/0 در برگهای پایینی کاهش داد. بر این اساس، کاهش یاد شده نشانه تنش مخرب در گیاهان مذکور است. بهطورکلی، نتایج این تحقیق حاکی از آن است که همپایه و هم نوع ژنوتیپ پیوندی بر درجه تحمل در برابر تنش شوری نقش دارند. نهالهای GF677 که پیوندی روی آنها انجام نشده بود، توانستند تیمار شوری 4/2 گرم در لیتر (با هدایت الکتریکی 9/4 دسی زیمنس بر متر) را به خوبی تحمل کنند ولی با افزایش غلظت نمک، بهشدت دچار تنش شدند. نوع ژنوتیپ پیوندی نیز در افزایش تحمل به تنش شوری نقش بسزایی داشت. در مجموع صفات مورفولوژی، فیزیولوژی، بیوشیمیایی و عناصر غذایی پرمصرف و کممصرف بررسی شده در این تحقیق رقم شاهرود 12، به عنوان متحملترین رقم به تنش شوری انتخاب شد. این رقم توانست به خوبی شوری تا 6/3 گرم در لیتر (3/7 دسی زیمنس بر متر) و تا حدودی نیز شوری 8/4 گرم در لیتر (8/9 دسی زیمنس بر متر)، را تحمل کند. در نقطه مقابل، رقم سهند و ژنوتیپ 16-1، به عنوان حساسترین ژنوتیپها، نسبت به تنش شوری تشخیص داده شدند. این ژنوتیپها همانند پایه های شاهد (پیوند نشده)، تنها توانستند، شوری تا 9/4 دسی زیمنس بر متر)، را تحمل نمایند.
واژه های کلیدی: بادام، تنش شوری، خصوصیات مورفولوژی، فیزیولوژی و بیوشیمیایی، عناصر غذایی پرمصرف و کممصرف، رقم شاهرود 12.
Abstract
Effect of salinity stress on the growth characteristics of selected almond (Prunus dulcis) genotypes budded on GF677 rootstock
Ali Momenpour
The scion-rootstock compound and level of salinity affect growth characteristics and concentration of nutrients of almond leaves and roots. In order to evaluate the effect of salinity stress on morphological, physiological and biochemical traits and concentration of nutritional elements of leaves and roots of almond genotypes, a pot experiment was carried out with 2 factors genotype in 11 levels including Touno, Nonpareil, Mamaei, Shokoufeh, Sahand, Shahroud 12, 1- 16, 1-25, A200,13-40 all budded on GF677 and non-budded GF677 as control and water salinity in five levels including 0, 1.2, 2.4, 3.6 and 4.8 g/l of salt with electrical conductivity equal to 0.5, 2.5, 4.9, 7.3 and 9.8 ds/m, respectively. Results revealed that in all of the studied genotypes, branch height, branch diameter, number of total leaves, number of green leaves, leaf density on the main branch, fresh and dry weight, leaf area and leaf area ratio, relative humidity content, chlorophyll a, chlorophyll b, total chlorophylls and carotenoid of leaves, fresh and dry weight of leaves, shoots and root reduced when salinity level increased. But, number of necrotic leaves, number of downfall leave, aerial organ dry weight/fresh weight ratio, root/shoot fresh and dry weight ratio, relative ionic percentage and cell membrane injury percentage in upper and lower leaves were increased. Evaluation of chlorophyll fluorescence showed that salinity stress affected the young trees through increasing the amount of minimum fluorescence (FO) and decreasing the maximum fluorescence (Fm) and reducing variable fluorescence (Fv) as well as the ratio of variable fluorescence to maximum fluorescence from 0.83 in the control plants to 0.72 in the upper leaves and 0.70 in the bottom leaves of Sahand and GF677. Overall, The results showed that both of rootstock and type of scion were effective in tolerance to salinity. GF677 rootstocks (non-budded) tolerated salinity of 2.4 g/l (4.9 ds/m), but with increasing salt concentration, plants were severely damaged. The results showed that type of scion affected in tolerance to salinity. In this research, base on morphological, physiological and biochemical traits and concentration of nutritional elements, Shahrood 12 cultivar, was the most tolerant cultivar against salinity stress. This cultivar could well tolerate salinity of 3.6 g/l (7.3 ds/m) and partly salinity 4.8 g/l (9.8 ds/m). In contrast, Sahand cultivar and 1-16 genotype were the most sensitive genotypes to salinity stress. These genotypes as GF677 rootstocks ((non-budded as control) only could tolerate salinity of 2.4 g/l.
Keywords: Almond, Salinity stress, ,Morphological, Physiological and Biochemical traits, Macronutrients, Micronutrients. Shahrood 12.
مقدمه و هدف
مقدمه و هدف
شش درصد از مساحت كل كره زمين شور است و از این مقدار، حدود 45 ميليون هكتار كه جزو اراضي آبياري به شمار میروند، شور هستند . [Munns, 2002] برخي از اراضي بهقدری شور هستند كه توليد محصول در آن اقتصادي نيست و در بسياري از اراضي به خاطر تجمع نمك، امكان كشت ساليانه وجود ندارد . شوري معمولاً بيشتر در نواحي خشك و نیمه خشک و مناطقي كه بارندگي به حد كافي جهت شستشوي نمكها از ناحيه ريشه كافي نيست، مشکلساز است . در حدود یکسوم از مساحت کل خاكهاي شور دنيا در قاره آسیا قرار دارد .[Munns, 1993] حدود 12 درصد از کل مساحت کشور ايران معادل 19 ميليون هکتار بهصورت کشت و آيش و بهمنظور توليدات کشاورزی استفاده می شود ]مومنی، 1389[.
بادام (Prunus dulcis)، یکی از درختان میوه مناطق معتدله بومی فلات ایران است که طبق آخرین آمار بهدستآمده در سال 1390، ایران با سطح زیر کشت بیش از 170 هزار هکتار و تولید 158 هزار تن، سومین کشور تولیدکننده آن در دنیا محسوب می شود [FAO, 2013]. بادام در مناطقی با زمستانهای معتدل و تابستانهای گرم و خشک رشد می کند. از طرفی اكثر مناطق ایران در اقلیم خشك و نیمه خشک قرار دارند که رشد و نمو گیاهان را با محدودیت خشکی و شوری مواجه میکند. معمولاً در اینگونه مناطق شوری آب نیز بالاست که این امر، موجب آسیب بیشتر میشود. در این میان ترکیب پایه و پیوندک بهعنوان یکی از عوامل تأثیرگذار در میزان حساسیت یا تحمل به شوری در درختان میوه کشتشده ازجمله بادام در نظر گرفتهشده است .
تحقيقات متعددی نشان دادهاند که آستانه تحمل به شوري اكثر درختان ميوه هستهدار ازجمله بادام نسبت به تنش شوري پایین است بطوریکه گزارش شده است که حد آستانه تحمل این گیاه، 5/1 دسیزیمنس بر متر و شیب منحنی كاهش در عملکرد آن به ازای هر واحد شوری (دسی زیمنس بر متر)، 19% است [Bernstein, 1956; Brown and Bernstein 1953]، که بر اساس معادله مانس و هافمن [1977]، در شوری 8/2 دسیزیمنس بر متر، به ميزان 25 درصد و 1/4 دسیزیمنس بر متر به ميزان 50 درصد و سرانجام در 8/6 دسیزیمنس بر متر تا ميزان 100 درصد از عملكرد آن كاسته ميشود . در تحقیقات انجامشده در زمینه بررسی میزان تحمل پایه های مختلف بادام نسبت به تنش شوری مشخصشده است که پایه GF677 متحمل به شوری میباشد، درحالیکه پایه نماگارد [ P.persica X P. davidiana ]، حساسیت بالایی به شوري دارد . تحمل پایه GF677 نسبت به سطوح مختلف شوری حاصل از کلرید سدیم موردبررسی قرارگرفته و نشان دادهشده است که این پایه نسبت به شوری متحمل است بهطوریکه شوری تا 60 میلی مولار (5/5 دسی زیمنس بر متر) را تحمل می کند . همچنین، گزارششده است که پایه GF677 از طريق مكانيسم تدافعي ايجاد محدوديت در جذب و يا انتقال سديم به قسمتهاي هوايي و نيز حفظ سطح مناسبي از پتاسيم، تحمل بالاتري نسبت به نمك کلرید سدیم در مقايسه با پایه بذری تووانو[1] (هیبرید بین رقم خودگردهافشان تونو[2] و رقو ژنکو[3] در شرایط گردهافشانی کنترلشده) داشته و می تواند شوری تا 50 میلی مولار (2/5 دسی زیمنس بر متر) را نيز تحمل کند ]اورعی و همکاران، 1390[. لذا با توجه به گزارشهای موجود، از این پایه میتوان بهعنوان یک پایه متحمل به شوری برای مناطقی با شوری متوسط استفاده نمود. همچنین، پژوهشهاي انجامیافته، نشان ميدهد که تمامی شاخصهاي رشدي بادام ازجمله خصوصیات مورفولوژی، فیزیولوژی، بیوشیمیایی و غلظت عناصر غذایی در برگ و ریشه های بادام تحت تنش شوری قرار میگیرند که ارقام مختلف بادام، عکسالعملهای متفاوتي به سطوح مختلف شوري نشان می دهند Rahemi et al., 2008; Munns and tester, 2008 Moreno and Cambra, 1994; Montaium et al., 1994;] . گفته می شود، خاستگاه اصلي بادام، منطقه وسيعي از ايران، تاجيكستان، افغانستان و غرب پاكستان بوده كه همراه کاروانها به يونان برده شده و بعدها توسط يونانيها به ساير بنادر درياي مديترانه انتقال و انتشار يافته است . بطور كلي ميتوان گفت كه بادام، بومي مناطق گرم و خشك آسياي غربي بوده و امروزه كشت آن در آمریکا، اسپانيا، ايران، مراكش، ايتاليا، پرتغال، تركيه، يونان و استرالیا بطور وسيع معمول شده است [Ladizinsky, 1999]..
1-2-میزان تولید در ایران و جهان
کشورهای عمده تولید کننده این محصول شامل آمریکا، اسپانیا، ایران، ایتالیا، یونان، ترکیه، مراکش و استرالیا می باشند. امروزه در بیش از 50 کشور جهان ارقام مختلف بادام کشت و کار می شود و بر اساس آمار ارائه شده توسط سازمان خواروبار جهانی ایران با سطح کشت بیش از 170 هزار هکتار و تولید 158 هزار تن، سومین کشور تولید کننده بادام در دنیا محسوب می شود. این در حالی است که عملکرد آن 920 کیلوگرم بر هکتار است [FAO, 2013].
1-3-گياهشناسي
بادام با نام علمي Prunus dulcis درختي از خانواده Rosaceae، زير تيره Prunoidea، از جنس Prunus و زير جنس Amygdalus است. . بادام داراي 16 كروموزوم (X=8) و ديپلوييد بوده ولي در بين هيبريدهاي هلو و بادام ارقام تريپلوييد و تتراپلوييد نيز ديده ميشود . در مطالعات سيتولوژيكي ارقام بادام، تفاوتي از نظر كروموزوم ديده نشده است. بادام از گياهان گلدار، نهاندانه با گل كامل بوده و داراي سيستم خود ناسازگاري ميباشد. ناسازگاري در بادام در 99 درصد حالات، از نوع گامتوفيتي تكژني است [Rushforth, 1999].
در بادام برگها ساده و در شاخههاي تازه تشكيل شده فصل جاري ظاهر ميشوند. شكل برگها نيزهاي، باريك، دراز و نوك تيز و كمي موج دار و بسته به ژنوتيپ، با لبههاي صاف يا مضرس ميباشد. گلهاي آن دو جنسي به رنگ سفيد يا صورتي بوده و در بهار قبل از باز شدن جوانههاي برگ ظاهر ميشوند و منظره زيبايي به درخت مي بخشند. هر گل آن شامل 5 كاسبرگ، 5 گلبرگ و 20 تا 40 پرچم است. تخمدان آن يك برچه و محتوي دو تخمك و ميوه آن شفت و به رنگ سبز و پوشيده از كركهاي فراوان است .[Rushforth, 1999]در بعضي ارقام، هر دو تخمك رشد ميكنند و در نتيجه دو دانه يا مغز در داخل ميوه به وجود مي آورند. به دليل ايجاد ميوه از يك تخمدان توسعه يافته، گرده افشاني و لقاح بايد انجام گيرد و تشكيل ميوه از طريق بكرزايي در بادام وجود ندارد. اكثر ارقام بادام از نظر گرده افشاني خود ناسازگارند و لذا دانه گرده حاصل از يك رقم نميتواند باعث باروري و ايجاد ميوه در همان رقم شود. البته در سالهای اخیر ارقام خود سازگار اصلاح و به وجود آمدهاند .
1-4- ارزش و خواص غذايي بادام:
بادام ميوهاي است كه براي مصارف گوناگون تهيه ميشود. عمده مصرف غذايي آن در صنايع شيريني سازي، بيسكويت و شكلات ميباشد. مغز بادام به صورت خام يا بو داده مصرف آجيلي داشته و به عنوان خشكبار، جزو بهترين تنقلات محسوب ميشود. تركيب 100 گرم مغز بادام شامل 19 گرم پروتئين، 54 گرم چربي، 21 گرم كربوهيدرات، 5 گرم آب و يك گرم خاكستر گياهي مي باشد (جدول1-2). در بادام تلخ، ماده سمي وجود دارد كه گلوكوزيد سيانوژنيك آميگدالين (اسيد سيانيدريك) نام دارد. علت نام گذاري علمي بادام نيز بر اين اساس است. اگر به مقدار زيادي خورده شود، ميتواند موجب مسموميت و مرگ شود. در حدود 50 تا 70 عدد بذر بادام تلخ سبب مرگ يك فرد بالغ و7 تا 10 بذر تلخ سبب مرگ يك فرد نابالغ (بچه) ميشود و اين در حالي است كه 3 عدد بذر ميتواند مسموميت شديد ايجاد نمايد. بادام شيرين حاوي اين تركيبات نيست. از هيدروليز آميگدالين در مجاورت آب، موادي مانند قند و گلوكز و اسيد سيانيدريك (HCN) و اسانس بادام تلخ حاصل ميشود. بادامهاي تلخ جهت مصارف دارويي و عطرسازي و كمي هم در شيريني پزي به كار برده ميشوند. از فرآورده های جانبی بادام در صنايع شيميايي نیز استفاده ميکنند. پوست سبز بادام در آمريكا به مصرف تغذيه دام بويژه گوسالههاي كوچك ميرسد كه در رشد آنها فوق العاده موثر است. مغز بادام داراي تركيبات غذايي با ارزش از جمله انرژي، چربي، پروتئين و فيبر است كه ميزان اين تركيبات در 100 گرم مغز بادام در جدول1-2 ارائه شده [USDA, 2012].
جدول1-1- ارزش غذايي در 100 گرم مغز بادم [USDA, 2012].
تاکید بردرک وشناخت اهداف : اهداف برنامه ها و فعالیت های مدارس هوشمند برای دانش آموزان قابل درک به نحوی که خروجی های مدارس براساس اهداف از پیش تعیین شده تنظیم می گردند وبه همین منظور دانش آموزان ازمشارکت وهمراهی بیش تر ومناسب تری درامر یادگیری برخوردار خواهند بود.
۵- تاکید برهوش اکتسابی : تحقیقات ومطالعات نشان می دهد که با آموزش روش های تفکر ، به ویژه روش های تلفیقی و روش های فعال تدریس دانش آموزان می توانند از هوش و قدرت تفکر بالاتری درامریادگیری برخوردارباشند.
۶- تاکید برتدریس مهارت وانتقال : از دیگر اصول یادگیری درمدارس هوشمند ، استفاده از فنون و روش های تدریسی است که ضمن تقویت انگیزه آنان اوامر یادگیری شبیه سازی والگو گیری ازآن برای آن ها فراهم گردد واین امر موجب می شود که دانش آموزان نسبت به انتقال این مهارت به دیگران به طور خودکار ا قدام نمایند. این نکته درفرایند یادگیری نقش بسیار مفید وموثری را ایفا می کنند.
۷- یادگیری محصول تفکراست : آماده سازی دانش آموزان برای تفکر زمینه منطقی نمودن امور را برای آن ها فراهم می نماید.
۸- شمول همگانی : از دستاوردهای تفکر خلاق ودرک عمیق ازمسائل ، آماده نمودن دانش آموزان وحتی معلمان درحل مشکلات پیچیده وغامض آموزشی است ، درمدارس هوشمند دانش آموزان ومعلمان این علاقه را به راحتی بروز می دهند وبا تکیه برخلاقیت ونوآوری وارائه روش های جدیددرحل مشکلات اقدام می نمایند.
۳-۲-۹ استمرار فرایند یادگیری دانش آموزان در خارج از مدرسه:
ایجاد منحیطی پویا و جذاب برای شکوفایی کامل استعدادها و بروز خلاقیت های فردی و جمعی دانش آموزان
افزایش حضور،پشتیبانی و مشارکت والدین و گروه های ذینفع در فرایند یادگیری دانش آموزان
همراه نمودن کادر آموزشی مدارس با روندهای نوین آموزشی مبتنی بر نیازمندیهای جامعه دانش بنیان
ایجاد محیطی مناسب جهت ارزیابی های مستمر و متناسب با استعداد و پیشرفت دانش آموزان
فراهم نمودن فضای مشارکت و تمایل دانش آموزان و معلمین در فرایندهای یاددهی یادگیری
ترویج یادگیری تجربی،پژوهش محوری و دانش آموز محوری در فرایندهای آموزشی
توسعه ی مهارتهای ادراکی،کلامی،اجتماعی،حرفه ای تخصصی دانش آموزان
تدوین راهبردهای توسعه مدارس هوشمند
راهبردها،مسیرها و راهکارهایی برای رسیدن به اهداف هستند.در صورتیکه اهداف را از جنس مقصد به شمار آوریم راهبردها از جنس مسیر رسیدن به مقصد هستند.یکی از مهمترین ارکان برنامه های راهبردی فناوری اطلاعات،راهبردها می باشند.در قالب راهبردها راهکارهای کلان برای رسیدن به اهداف مشخص و مدون می شوند.هر راهبرد در اصل راهکاری است که از میان چندین راهکار و یا گزینه انتخاب می شود.برالی تعیین راهبردها از تحلیل هل و ابزار های مختلفی استفاده می شود.در برنامه ریزی راهبردی فناوری اطلاعات معمولا از تحلیل نقاط قوت و ضعف و فرصت و تهدید استفاده می شود.در تحلیل نقاط قوت و ضعف و فرصت و تهدید سعی میشود تا با شناسایی نقاط قوت وضعف مدرسه هوشمند و تعیین فرصت ها و تهدیدهای موجود در زمینهد بهره گیری از فناوری اطلاعات،راهبردها به گونه ایتبیین می شوند تا حداکثر استفاده از نقاط قوت و فرصتها صورت گرفته،نقاط ضعف برطرف شده و برای رویارویی با تهدیدها چاره اندیشی شود.
موانع موجود در راه به کارگیری موثر تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات در نظامهای آموزشی و توسعه مدارس هوشمند
اصولاً هر گونه تغییر و نوآوری در ابتدا با مخالفتهایی روبرو می شود چرا که از آنجاییکه نظم موجود را به هم می زند و نگرانیهایی با خود به همراه دارد، نوعی مخالفت و مقاومت منفی را در انسانها بر می انگیزد. مدارس هوشمند نیز از این قاعده استثناء نمی باشد و طبیعی است که عده از مردم و مسئولین (به ویژه مسئولان با سابقه و دارای تجارب سنتی)، به سادگی تسلیم اینگونه برنامه ها نشوند. (علی الخصوص که نگرانیهایی از قبیل احتمال عدم موفقیت دانش آموزان این مدارس در کنکور، و امکان بروز مشکلات عاطفی و دلزدگی دانش آموزان نسبت به این سیستم مدرسه ای جدید و این شیوه از آموزشها و … مطرح می گردد.)
ناکافی بودن نیروی انسانی متخصص و آموزش دیده، و کمبود منابع مالی و فیزیکی جهت تجهیز مدارس هوشمند به سیستمهای رایانه ای و تجهیزات و ملزومات مورد نیاز این مدارس یکی دیگر از مشکلات موجود در زمینه توسعه مدارس هوشمند می باشد. با این وجود نمی توان این عامل را مهمترین مانع بر سر راه تاسیس و توسعه اینگوونه مدارس دانست چرا که نتایج مطالعات و پژوهشهای انجام شده حاکی از ان است که مسأله مهمتر ساختارهای سازمانی موجود در نظامهای آموزشی، فرهنگ و توانایی به کارگیری از ابزارها و امکانات، شرایط محیطی و از همه مهمتر درک افکار عمومی از این پدیده است. به عنوان نمونه عملاً عدم وجود فرهنگ صحیح استفاده از فناوری اطلاعات در بین مردم و مسئولان و به ویژه معلمان و متولیان امر آموزش و پرورش، موانعی جدی را بر سر راه اشاعه و توسعه مدارس هوشمند پدیده آورده است و بنابراین لازم است که اینگونه مشکلات شناسایی گشته و بوسیله آموزشها و اطلاع رسانهای مناسب در جهت رفع آنها اقدام گردد. در همین زمینه از آنجاییکه موفقیت هر گونه نوآوری آموزشی در آموزش و پرورش منوط به رضایت و پذیرش این نوآوریها توسط معلمان می باشد , باید بوسیله آموزشهای مناسب، مشارکت دادن معلمان در طراحی برنامه ها و استفاده از نظرات آنها در برنامه ریزیها، فرهنگ پذیرش و استقبال از کاربرد شیوه های نوین آموزشی را در آنان ایجاد نمود، در غیراینصورت طبیعی است که معلمان احساس کنند که اینگونه نوآوریها امنیت شغلی آنان را به مخاطره می اندازد و آنها را به مثابه تجاوز به حیطه صلاحیت و تخصص خود قلمداد نمایند.
و بالاخره عده ای از صاحبنظران نیز بر این باورند که به دلیل عدم بستر سازیهای مناسب برای پیاده سازی اصول اولیه مدارس هوشمند، راه اندازی اینگونه مدارس موفقیت آمیز نخواهد بود و تنها در صورتی می توان به موفقیت این مدارس امیدوار بود که فعالیتهای دولتی و تعاملات بین دولت و شهروندان نیز به صورت الکترونیکی انجام شود و یا به عبارتی دولت الکترونیک پیاده سازی شود.
دانشآموزان در مدرسه هوشمند نقش یاددهنده و یادگیرنده را برعهده دارند. در این مدرسه، برنامه درسی محدودکننده نیست و به دانشآموزان اجازه داده میشود از برنامههای درس خود فراتر گام بردارند. در این مدرسه روش تدریس براساس دانشآموز محوری است. تأکید بر مهارت فکر کردن و فراهم ساختن محیط یاددهی ـ یادگیری از راهبردها و خط مشیهای مدرسه هوشمند است.
بروز تحولات گسترده در زمینه کامپیوتر و ارتباطات، تغییرات عمدهای را در عرصههای متفاوت حیات بشری به دنبال داشته است. در سالیان اخیر فناوریهای اطلاعات و ارتباطات، بیشترین تأثیر را در حیات بشریت داشتهاند. دنیای ارتباطات و تولید اطلاعات به سرعت در حال تغییر بوده و داده و اطلاعات به سرعت و در زمانی غیرقابل تصور به اقصی نقاط جهان منتقل و در دسترس استفاده کنندگان قرار میگیرد. بدون شک مهمترین و در عین حال بزرگترین پیشرفت در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات به ابداع اینترنت، برمیگردد.
فناوری اطلاعات و ارتباطات، تحولات گستردهای را در تمامی عرصههای اجتماعی بشریت به دنبال داشته و تأثیر آن بر جوامع بشری به گونهای است که جهان امروز به سرعت در حال تبدیل به یک جامعه اطلاعاتی است. جامعهای که در آن دانایی و میزان دسترسی و استفاده مفید از دانش، دارای نقش محوری و تعیین کننده است.
فناوری اطلاعات، به عنوان عمدهترین محور تحول و توسعه در جهان منظور شده است. کامپیوتری شدن بسیاری از امور جاری مردم، انجام بسیاری از کارهای روزمره بانکی با بهره گرفتن از اینترنت و شبکههای ارتباطی در منزل، آموزش الکترونیکی و مجازی و عدم نیاز به حضور در کلاسهای درس، توسعه و ترویج تجارت الکترونیکی از دستاوردهای فناوری اطلاعات است و در رفاه و آسایش مردم نقش دارند.
امروزه مدیریت دانش در نظامهای اطلاعرسانی کامپیوتری به صورت قابل ملاحظهای مورد توجه قرار گرفته است. سازماندهی و مدیریت دانش و به دنبال آن مدیریت اطلاعات، نقش اساسی را در انتقال دانش فردی به دانش سازمانی ایفا میکنند. همچنین مدیریت اطلاعات و منابع آموزشی در محیط آموزش الکترونیکی اهمیت ویژهای دارد. از آنجا که نظامهای یادگیری الکترونیکی اطلاعات بسیاری را نگهداری میکنند، ایجاد این چنین محیطهایی باید به گونهای انجام شود که کاربران بتوانند از اطلاعات موجود استفاده مفید و مؤثری داشته باشند.
آموزش، رکن اصلی در توسعه پایدار هر کشور است و آموزش الکترونیکی، امروزه از جدیدترین، مؤثرترین و مطمئنترین روشها در توسعه آموزشهای فردی و سازمانی است.
سیستم نوین آموزش الکترونیکی فواید و مزایای منحصر به فردی را برای افراد، سازمانها و مراکز آموزشی به همراه دارد. در گذشته تمامی آموزشهای کارکنان در شرکتها و سازمانها به شیوه کلاسهای حضوری برگزار میگردید که در آن محوریت کلاس با مربی آموزش بود. با ظهور اینترنت، آموزش الکترونیکی باعث گسترش دامنه آموزش و باعث به اشتراک گذاشتن دانش و اطلاعات شد.
۳-۹-۱۰ اسناد پشتیبان مدرسه هوشمند:
سند چشم انداز۲۰ ساله نظام جمهوری اسلامی ایران
دستیابی به جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه آسیای جنوب غربی با تاکید بر جنبش نرمافزاری و تولید علم که به عنوان یکی از هدفهای اصلی در سند چشمانداز آمده است نیازمند توسعه همه جانبه علمی در تولید و تجاری سازی دانش است.
آموزش الکترونیکی به عنوان ابزاری قدرتمند در عملیاتی کردن این هدف باعث ایجاد فرصتهای برابر در فراگیری در همه جا، همه زمان و برای همه میشود و توسعه آن میتواند نقش مهمی در دستیابی به هدف فوق داشته باشد.
برنامه پنجم توسعه
در بند الف ماده ۱۹ برنامه پنجم توسعه کشور آمده: دولت موظف است تا پایان برنامه، فناوری اطلاعات و ارتباطات را در کلیه فرایندها جهت تحقق عدالت آموزشی و تسهیل فرایندهای موجود و ارائه برنامههای آموزشی و دروس دورههای تحصیلی به صورت الکترونیکی به کار گیرد. وزارت آموزش و پرورش نیز موظف است تا پایان برنامه، آموزش از راه دور و رسانهای را به منظور تضمین دسترسی به فرصتهای عادلانه آموزشی تحقق ببخشد.
بند د ماده ۱۹ نیز به بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در فرایندهای آموزشی برای تحقق عدالت آموزشی و تسهیل فرایندهای موجود و ارائه برنامههای آموزشی و دروس دورههای تحصیلی به صورت الکترونیکی اشاره دارد.
سند توسعه فاوای وزارت آموزش و پرورش
توانمندسازی و تحولآفرینی در نظام آموزشی دستیابی به اهداف یادگیری وتاکید بر نقش و جایگاه معلم و عدالت آموزشی و حفظ و تقویت ارزشهای اخلاقی و فرهنگی جهت فراهم آوردن محیط یاددهی- یادگیری مبتنی برفناوری اطلاعات وارتباطات در نظام آموزش و پرورش است.
سند راهبردی نظام جامع فناوری اطلاعات کشور
در این سند موارد زیر، جهت بکارگیری فناوری اطلاعات وارتباطات آمده است:
تسهیل آموزشهای رسمی مبتنی بر فناوری اطلاعات در مدارس با گسترش شبکه اینترنت و هوشمندی مدارس؛
تقویت سیستم آموزش مبتنی برفناوری اطلاعات بین دبیرستانهای بزرگ وکوچک ودانشکده ها.
سند تحول بنیادین آموزش و پرورش
ارتقای کیفیت فرایند تعلیم وتربیت با تکیه بر استفاده هوشمندانه از فناوریهای نوین (۳،۲،۱،۷)
راهکار ۱/۱۷- توسعه ضریب نفوذ شبکه ملی اطلاعات وارتباطات (اینترانت) در مدارس با اولویت پرکردن شکاف دیجیتالی بین مناطق آموزشی و ایجاد ساز وکار مناسب برای بهرهبرداری بهینه و هوشمندانه توسط مربیان ودانشآموزان در چارچوب نظام معیار اسلامی.
راهکار ۲/۱۷- تولید و بکار گیری محتوا ی الکترونیکی متناسب با نیاز دانشآموزان و مدارس با مشارکت بخش دولتی و غیردولتی و الکترونیکی کردن محتوای کتابهای درسی بر اساس برنامه درسی ملی (با تاکید بر استفاده از ظرفیت چند رسانهای) تا پایان برنامه پنجم توسعه کشور.
راهکار ۳/۱۷- اصلاح و به روز آوری روشهای تعلیم و تربیت با تاکید بر روشهای فعال، گروهی و خلاق با توجه به نقش الگویی معلمان
راهکار ۴/۱۷- گسترش بهره برداری از ظرفیت آموزشهای غیر حضوری و مجازی در برنامههای آموزشی و تربیتی ویژه معلمان، دانشآموزان و خانوادههای ایرانی در خارج از کشور بر اساس نظام معیار اسلامی و با رعایت اصول تربیتی از طریق شبکه ملی اطلاعات وارتباطات.
درصد قطعات خراب در محصولات نوع p
حداکثر ظرفیت جابجائی توسط تجهیز نوع v در دوره t بین کارخانه ها و مراکز توزیع
حداکثر ظرفیت جابجائی توسط تجهیز نوع v در دوره t بین مراکز توزیع و مراکز خرید
هزینه باز کردن تجهیز i
هزینه بستن تجهیز i
هزینه نصب گزینه o روی تجهیز i
هزینه ثابت کارکرد تجهیز i
هزینه ثابت کارکرد گزینه o روی تجهیز i
هزینه تولید محصول p در کارخانه m
هزینه تعمیر محصول p در کارخانه m
هزینه انبار محصول p در انتهای هر دوره در انبارw
هزینه جابجائی هر واحد حجمی محصول در واحد فاصله توسط تجهیز v
سرعت انتقال توسط تجهیز v
۳-۲-۳- متغیر ها
مقدار محصول p جابجا شده بین انبارw و مرکز خریدc توسط تجهیزv در دوره t
مقدار محصول p تولید و جابجا شده بین کارخانه m و انبار w توسط تجهیز v در دوره t
مقدار محصول p تعمیر شده و جابجا شده بین کارخانه m و انبار w توسط تجهیز v در دوره t
مقدار محصول p تعمیر شده و جابجا شده بین انبار w و مشتری c توسط تجهیز v در دوره t
مقدار محصول p نیازمند تعمیر و جابجا شده بین فروشگاهc و انبار w توسط تجهیزv در دورهt
مقدار محصول p نیازمند تعمیر و جابجا شده بین انبار w و کارخانه m توسط تجهیزv در دورهt
در صورت باز بودن کارخانه m در دوره t مقدار یک و در غیر این صورت مقدار صفر می گیرد
در صورت باز بودن انبار w در دوره t مقدار یک و در غیر این صورت مقدار صفر می گیرد
درصورت نصب شدن گزینه o روی کارخانهm در دورهt مقدار یک و درغیر این صورت صفرمی گیرد
در صورت نصب شدن گزینه o روی انبار w در دورهt مقدار یک و در غیر این صورت صفر می گیرد
اگر ov روی تجهیز v بین کارخانه ها و مراکز توزیع در دوره t نصب شود مقدار یک می گیرد
اگر ov روی تجهیز v بین مراکز توزیع و مشتریان در دوره t نصب شود مقدار یک می گیرد
۴-۲-۳- محدودیت ها
با کاربرد محدودیت (۱-۳) مطمئن می شویم که به هر قیمت ممکن تقاضای مشتری براورده می گردد. محدودیت شماره (۲-۳) مربوط به میزان موجودی انبار شده در مراکز توزیع می گردد. این محدودیت بیان می دارد که میزان ورودی و خروجی از یک گره می بایست یکسان باشد. بدین ترتیب مقدار موجودی در انتهای هر دوره محاسبه می گردد.
(۱-۳)
(۲-۳)
محدودیت های (۳-۳) الی (۶-۳) محدودیت های ظرفیتی مساله می باشند . محدودیت سوم بیان می دارد که نمی توان بیش از ظرفیت نصب شده تا دوره مربوطه از ظرفیت تولید و تعمیر کارخانه استفاده نمود. محدودیت چهارم مانند مورد قبل بوده ولی برای مراکز توزیع تنظیم گردیده است بدین معنی که نمی توان بیش از ظرفیت نگهداری نصب شده در این مراکز محصولات را از دوره ای به دوره بعد انتقال داد.. محدودیت (۵-۳) حداکثر میزان حمل و نقل توسط تجهیز v در هر دوره بین کارخانه ها و مراکز توزیع را نشان می دهد. محدودیت (۶-۳) مشابه مورد قبل است فقط بین مراکز توزیع و مراکز فروش (مرحله دوم زنجیره تامین) برقرار می باشد. توجه شود که نحوه اضافه کردن گزینه های ظرفیتی در دو محدودیت(۳-۳) و(۴-۳) با محدودیت های (۵-۳) و(۶-۳) تفاوتی عمده دارد. فرض بر آن است که اگر در یک دوره از یک گزینه ظرفیتی برای افزایش ظرفیت کارخانه ها یا انبارها استفاده شود، در همه دوره های باقی مانده این ظرفیت اضافه باز باقی می ماند و قابل حذف نیست. این فرض از آنجهت لحاظ شده است که منطقی نیست تجهیزی را که در دوره ای ظرفیت مازاد دریافت نموده ببندیم و هزینه بیهوده ای صرف نمائیم. در حالیکه برای محدودیت های مربوط به حمل و نقل، از آنجا که می توان به راحتی ظرفیت مازادی از هر نوع تجهیز حمل و نقلی مورد نظر اجاره نمود، می توان تنها در دوره هایی که بدان ظرفیت مازاد نیاز می باشد اقدام به اجاره ظرفیت مازاد نمود و باقی دوره ها با ظرفیت تجهیزات حمل و نقل تحت تملک شرکت محصولات را منتقل نمود.
(۳-۳)
(۴-۳)
(۵-۳)
(۶-۳)
محدودیت های (۷-۳) الی (۱۱-۳) مربوط به محصولات مرجوعی و جریان این مواد در زنجیره تامین می باشند. محدودیت (۷-۳) بیان می کند که میزان محصولات مرجوعی از مراکز فروش برابر درصدی از محصولات منتقل شده به آن نقطه می باشد. این محصولات در همان دوره ای که به مراکز فروش فرستاده می شوند توسط خریدار بررسی شده و بخشی از آنها در صورت نیاز برای تعمیرات ارجاع داده می شود. خرابی این قطعات می تواند به دلیل موادی که در ساخت استفاده شده یا فرایند ساخت یا شرایط حمل و نقل بوجود آمده باشد.. محدودیت (۸-۳) مربوط به تعادل جریان مواد مرجوعی از مراکز فروش به مراکز توزیع و از مراکز توزیع به کارخانه ها می باشد. محدودیت (۹-۳) الزام ارسال محصولات تعمیر شده در دوره بعد از رسیدنشان به کارخانه را بیان می دارد. محدودیت (۱۰-۳) تعادل جریان محصولات تعمیر شده از کارخانه به مراکز توزیع و از مراکز توزیع به مراکز فروش را نشان می دهد. محدودیت (۱۱-۳) مقرر می دارد که هر مشتری همانقدر محصولی که ارجاع داده بود در دوره بعد تحویل بگیرد.
(۷-۳)
(۸-۳)
(۹-۳)
(۱۰-۳)
(۱۱-۳)
فرض شده است که ظرفیت حمل و نقل بوسیله هر نوع تجهیز بین کارخانه ها و مراکز توزیع و بین مراکز توزیع و مراکز فروش مستقل از یکدیگر می باشند
محدودیت های (۱۲-۳) الی (۲۰-۳) محدودیت های منطقی مساله می باشند. محدودیت (۱۲-۳) لازم میدارد که مواد مرجوعی تنها به انبارهایی که باز هستند عودت داده شوند. در این محدودیت M یک عدد بسیار بزرگ می باشد. محدودیت های (۱۳-۳) و (۱۴-۳) تجهیزات را از تغییر وضعیت ( از بسته به باز و بالعکس) بیش از یک بار منع می کند. تجهیزات بسته شده نمی توانند بار دیگر باز شده و تجهیزات باز شده نمی توانند در افق برنامه ریزی بسته شوند. با محدودیت (۱۵-۳) می توانیم گزینه های ظرفیتی را به کارخانه ها و مراکز توزیع اضافه کنیم اما نمی توانیم آنها را حذف نمائیم همچنین با محدودیت (۱۶-۳) بیان می کنیم که نمی توان تجهیزی را که به آن گزینه های ظرفیتی اضافه شده بست. محدودیت (۱۷-۳) این شرط را برقرار می کند که تنها بتوانیم به تجهیزاتی که در دوره مربوطه باز هستند گزینه های ظرفیتی اضافه نمائیم. محدودیت های (۱۸-۳) الی (۲۰-۳) مربوط به روابط منطقی گزینه های ظرفیتی تجهیزات حمل و نقل می باشد. محدودیت (۱۸-۳) لازم میدارد که بتوانیم از یک گزینه ظرفیتی تنها در یک مرحله از زنجیره تامین استفاده نمائیم. محدودیت های (۱۹-۳) و (۲۰-۳) لازم میدارند که در هر مرحله از زنجیره تامین، برای یک نوع از تجهیزات بتوانیم تنها یکی از گزینه های ظرفیتی موجود را سفارش بدهیم و سفارش بیش از یک گزینه ظرفیتی ممنوع می باشد.
(۱۲-۳)
(۱۳-۳)
(۱۴-۳)
(۱۵-۳)
(۱۶-۳)
(۱۷-۳)
مناطق کشت
گرم و مرطوب شمال و گرم خشک جنوب
گرم و مرطوب شمال و گرم خشک جنوب
گرم و مرطوب شمال و گرم خشک جنوب
گرم و مرطوب شمال و گرم خشک جنوب
گرم و مرطوب شمال و گرم خشک جنوب
منبع:خیاوی1386
فصل سوم:
عرصه طبیعی تحقیق
شکل (3-1 ) ابشار طبیعی جواهر ده
3-1موقعیت و محدوده جغرافیایی شهرستان رامسر
رامسراخرین شهرستان غربی استان مازندران است که درشمال کشور در ساحل دریای خزر با مساحتی بالغ بر7/729 کیلومتر مربع در 20 50ََ تا5 50 طول شرقی 20 36تا 3700عرض شمالی از نصف النهار گرینویچ قرار گرفته است.،حد شمالی دریا خزر است وحد جنوبی ان راارتفاعات البرز میانی شهرستان قزوین فرا می گیرد.ًٌ
حد غربی ان اولین شهر استان گیلان یعنی چابکسر(شهرستان رودسر)و حد شرقی ان شهرستان تنکابن است.
رامسر تا سال 1385 یکی از بخش های شهرستان تنکابن بود که بنا به تصویب هیات وزیران از ان سال به شهرستان مستقلی تبدیل شده است و از نظر تقسیمات کشوری دارای یک بخش مرکزی دو شهر(کتالم وسادات شهر)چهار دهستان (سخت سر،چهل شهید،جنت رودبار،اشکور)282روستا، ابادی ، مزرعه و مکان مستقلی می باشد(معاونت طرح و برنامه ریزی مازندران1385)
شهرستان رامسر دارای دو چهره کاملا مشخص و طبیعی است که باعث تنوع در کشاورزی و تامین معاش می گردد.
شکل(3-2 )نقشه تقسیمات کشوری جمهوری اسلامی ایران
شمال
شکل (3-3 )نقشه استان مازندران
شکل(3-4) نقشه شهرستان رامسر
3-2زمین شناسی
ورقه رامسر در بخش شمالی البرز جای گرفته است و راستای عمومی ساختارهای زمین شناسی ان شمال و جنوب شرق است.این ساختارها بوسیله انبوهی از گسل ها که عموما از نوع راندگی هستندو چین خوردگی ها را بوجود اورده اند ، تراکم گسل ها و چین خوردگی هاباعث شده اندکه در فاصله ای نسبتا کوتاه (حدود25 کیلومتر)اختلاف ارتفاعی بیش از 4 کیلومتر پدید اید. (اقانباتی،1377 )
گسل ها مهمترین عامل سازنده ساختمان های زمین شناسی و ریخت شناسی را مسر هستند که مهم ترین راندگی های رامسر عبارتند از :راندگی جنت رودبار،راندگی جنوب خشچال،راندگی ازارک و جواهر ده.(همان منبع)
واحد رسوبی در دوران پالئوزوئیک وسنوزوئیک محدود به واحد های حاصل از دریاچه خزر،رسوبات سیلابی،دلتایی وابرفتی است.رسوبات کوارتنری در دشت کرانه های خزر و حد فاصل کوه و دشت و در راستای رودخانه های شهرستان رامسرگسترش قابل توجه دارند.
محیط رسوبی،طیفی از شرایط کاملا قاره ای وتا شرایط ساحلی و حتی دریایی در ان هاقابل تشخیص است.
3-3توپوگرافی
3-3-1نواحی کوهستانی:
کوه های رامسر جزء رشته کوه البرز است که از ارتفاعات تنکابن شروع و به ارتفاعات شهرستان رامسردر غرب متصل می گردد. این کوه ها دارای پوشش جنگلی تنک و انبوه و مراتع مناسبی برای چرای دام می باشد .این منطقه نیز مانند سایر مناطق البرز دارای معادن اهک و زغال سنگ وسرب است و کوه های ارتفاعات این منطقه از دوران سوم زمین شناسی چین خوردگی پیدا کرده و دارای قلل مرتفع می باشد. مهم ترین ان ها کوه سماموس با ارتفاع 3620 متر که دارای رسوبات دریایی (دو لپه های گوش ماهی) بوده که نشان گر وجود دریا از چین خوردگی های منطقه است.بیش ترین مساحت شهرستان را نواحی کوهستانی به خود اختصاص داده است.
3-3-2 نواحی کوهپایه ای:
نواحی کوهپایه ای که از ابرفت های رودخانه های مختلف و پسروی دریای خزر تشکیل شده است،بیش ترین قسمت اززمین های قابل کشاورزی در شیب های مختلف قرار گرفته است و مزارع و باغات ان ها از رژیم رودهاتبعیت می نماید.
3-3-3نواحی جلگه ای :
به زمین های پست و هموار زیر 500 متر رااصطلاحا جلگه می گویند.(شایان1376)
جلگه ها کم ترین مساحت شهرستان را به خود اختصاص داده اند .جلگه های این منطقه به دلیل فاصله کم و دریا بسیار محدود است که فاصله آن از چند کیلومتر بیش تر نمی رسد.همین عامل باعث گریده که شهر به سمت غرب وشرق گسترش یابد.
شکل(3-5) نقشه توپوگرافی رامسر
شکل(3-6) نقشه پوشش گیاهی رامسر
3-4شیب زمین:
باتوجه به نقشه شیب شهرستان رامسر و محاسبات انجام شده 25 درصد در شیب 15-0 درجه و 8 درصددرشیب 30-15 درجه و22 درصد در شیب 45-30 درجه و21 درصد در شیب 60-45 درجه و 12 درصد در شیب 75-60 درجه و 9 درصددر شیب بالای 75 درجه قرار دارند.
البته برای زراعت شیب های رو به جنوب نسبت به شیب های رو به شمال بسیار بهتر است،چون شیب های رو به جنوب همیشه گرم تر از شیب های رو به شمال است وان مقدار ساعت افتابی مفیدو بیش تری را دریافت می کند.
3-5اب و هوای شهرستان رامسر:
این شهرستان در تقسیم بندی نواحی اب و هوایی در ناحیه اب و هوای خزری قرار گرفته است و در واقع ناحیه خزری در امتداد ساحل جنوبی دریای خزر از استارا تا گرگان گسترش یافته است.(علیجانی،1386،ص60 الی159 )
در مجموع نا همواری ها در اب و هوای منطقه ساحلی نقش مهمی بازی می کند.در دوره سرد سال تمام خط ساحلی از تاثیر تعدیل اب ودریا بهره مند می شودو در نتیجه علیرغم جهت ورزش و ورود توده های هوای متفاوت دمای همه نقاط گرم تر و نزدیک به هم می باشد،اما به نسبت دوری از ساحل و افزایش ارتفاع به جهت کاهش اثرات دریا و تاثیر فرایند افت محیطی دما، دماها کاهش می یابد.
در شهرستان رامسر به دلیل مجاورت دریا و خشکی و همجواری جلگه های ساحلی و کوهستانی زمینه های لازم برای حرکت هوا و باد همیشه فراهم است و این که در مسیر بادهای باران اور مدیترانه ای قرار دارداز اقلیم معتدل و خوبی برخوردار است و با توجه به این که در طول فصل زمستان در مسیر توده هوای پر فشار سیبری نیز قرار می گیردوزبانه های پر فشار سیبری به این منطقه وارد می شود شاهد برف و یخبندان نیز در بعضی از سال ها هستیم که در برخی از سال ها این تداوم سرما و یخبندان برای این منطقه مشکل افرین بوده است و کشاورزی این شهرستان را با خطریخ زدگی دربعضی از محصولات حساس به سرما ایجاد می کند .
۲-۱-۱۴ طبقهبندی گرین برگ از عدالت
گرین برگ طبقهبندی دیگری از عدالت ارائه میدهد تا نقش فاکتورهای اجتماعی را در مفهومسازیهای موجود از عدالت وضوح ببخشد در این طبقهبندی بین تعیین کنندگان ساختاری و اجتماعی تمایز قائل میشود و آن را به مثابه یک بعد در نظر گرفته و با طبقهبندیهایی از عدالت به صورت زیر ترکیب می کند.
جدول (۲-۲): طبقهبندی انواع عدالت سازمانی (گرین برگ، ۱۹۹۳، به نقل از امیرخانی، ۱۳۸۴: ۴۶)
عدالت توزیعی | عدالت رویهای | تعیین کنندگان اصلی |
عدالت موقعیتی | عدالت سیستماتیک | ساختاری |
عدالت بین فردی | عدالت اطلاعاتی | اجتماعی |
عدالت موقعیتی به نوعی از عدالت توزیعی اشاره دارد که از طریق ابزارهای ساختاری به دست میآید. بدین معنی که روش توزیع پاداشها ممکن است یا به وسیله نیروهایی برای تطبیق با هنجارهای موجود از قبیل تساوی و برابری ساختار داده شده است و یا اینکه تمایل به دستیابی به بعضی از هدفهای ابزاری از قبیل حداقل کردن تعارض با ارتقای بهرهوری باعث ساختار دادن به توزیع پاداشها گردد. از طرف دیگر عدالت بین فردی اشاره به جنبههای اجتماعی عدالت توزیعی دارد. منظور از عدالت بین فردی توجه نشان دادن به افرادی است که پیامدهای عدالت توزیعی را دریافت میکنند.
عدالت سیستماتیک اشاره به آن نوع از عدالت رویهای دارد که از طریق ابزارهای ساختاری بدست میآید. در بحث عدالت سیستماتیک بیان میگردد که پیامدهایی که از رویههایی ناشی میشوند که اجازه کنترل بر فراگردها را به کارکنان میدهند نسبت به تصمیماتی که نتیجه رویهها هستند که کنترل بر فراگردها را انکار میکنند منصفانهتر درک شده و بهتر مورد پذیرش قرار میگیرند. همچنین شش ویژگی بیان شده توسط لوندال برای اینکه رویهها منصفانه ارزیابی گردند. جزء مباحث عدالت سیستماتیک قرار میگیرند. البته لوندال اعتقاد دارد که افراد هر کدام از این قوانین عدالت رویهای را به طور انتخاب، در زمانهای متفاوت و وابسته به شرایط گوناگون به کار میگیرند به عبارت دیگر هر کدام از این قوانین در موقعیتهای گوناگون در قضاوت فرد در مورد عدالت رویهای به طور متفاوتی وزن خواهند گرفت.
به نظر گرین برگ عدالت اطلاعاتی اشاره به تعیین کنندگان اجتماعی عدالت رویهای دارد. عدالت اطلاعاتی از طریق ارائه اطلاعات لازم در مورد رویهها به دست میآید و نشان دهنده توجه به افراد است که افرادی که پیامدهای منفی را دریافت می کنند، هنگامی که تشریحات منطقی به آنها ارائه میشود، احتمال بیشتری وجود دارد تا این پیامدها را به صورت منصفانه بپذیرند. همچنین گرین برگ در مییابد هنگامی که اطلاعات عددی همراه با تشریحات لازم به کارکنانی که مورد ارزیابی عملکرد قرار گرفتهاند داده شود، آنها نتایج ارزیابیها را بهتر میپذیرند. بنابراین یافتهها قویاً بیان می دارند که در کنار رویههای استفاده شده برای تعیین پیامدها، تشریحاتی هم که درمورد این رویهها ارائه میگردد بر ادراکات عدالت رویهای موثر است (گرین برگ ۱۹۹۳ به نقل از امیرخانی ۱۳۸۴، ۴۶).
۲-۱-۱۵ کانون های عدالت سازمانی
کارهای جدید در این حوزه نشان می دهد که کارکنان حداقل با دو منبع در مورد اجرای عدالت در سازمان یا نقض آن مواجه هستند.
-
- سرپرست یا مدیر مستقیم پرسنل
این سرپرست نسبت به زیردست اختیار تام دارد. او می تواند بر پیامد های مهمی از قبیل افزایش پرداختها یا فرصتهای ترفیع زیردست اثر بگذارد.
-
- سازمان
منبع دومی که کارکنان ممکن است این عدالت یا بیعدالتی را به آن منسوب کنند، خود سازمان به عنوان یک کل است. گر چه این منبع نامحسوستر است، ولی توجه به آن نیز مهم است. اغلب اوقات افراد سازمانهایشان را به عنوان عاملان اجتماعی مستقلی در نظر می گیرند که قادر به اجرای عدالت یا نقض آن هستند. برای مثال زمانی که کارفرمایان (سازمانها) قراردادها را نقض کنند، کارکنان نیز به این عمل واکنش نشان میدهند (کروپانزانو و راپ ۲۰۰۲، ۳۵۲).
۲-۱-۱۶ عوامل مؤثر بر درک عدالت در سازمان
پیامدهایی که شخص از سازمان دریافت می کند.
رویه های سازمانی
درک عدالت در سازمان
خصوصیات ادراک کننده
ویژگیهای شخصیتی
ویژگیهای جمعیت شناسی
شکل (۲-۲): عوامل مؤثر بر درک عدالت در سازمان (امیرخانی ۱۳۸۷، ۹۳)
۲-۱-۱۶-۱ پیامدهایی که شخص از سازمان دریافت می کند
درک عدالت میتواند مبتنی بر پیروی سازمان از قوانین عدالت توزیعی (مثل برابری مساوات یا نیاز ) و همچنین توسط ارزش پیامدها باشد. بنابراین عدالت حداقل تا اندازه ای توسط ادراک مثبت یا منفی پیامد ها از سوی ادراک کننده تعیین میشود.
۲-۱-۱۶-۲ رویه های سازمانی
درک عدالت همچنین وابسته به پیروی سازمان از قوانین عدالت رویهای است. برای مثال رویهای که به مشارکت کنندگان اجازه میدهد تا مطالب خود را بیان کنند، عادلانه تر از یک رویه ای در نظر گرفته میشود که مانع از این عمل میشود.