بررسی محیطی؛ عبارت است از نظارت، ارزیابی و نشر اطلاعات مربوط به محیط­های داخلی و خارجی سازمان بین کارکنان کلیدی شرکت (هانگر و ویلن،۶۷:۱۳۸۹).
در این زمینۀ تدوین استراتژی مدل­های بسیاری وجود دارد؛ در ادامه به خاطر اهمیت گستردۀ مدل فرد.آر.دیوید به توضیح آن می­پردازیم:
۳-۳-۲) الگوی جامع مدیریت استراتژیک دیوید
فرایند مدیریت استراتژیک در چارچوب و الگوی متداول و قابل قبول دیوید به شرح زیر ارائه می­گردد. این الگو که در نمودار ۲-۲ نشان داده شده است، شامل سه بخش اصلی زیر می­باشد.
نمودار۲-۲- الگوی جامع مدیریت استراتژیک
تعیین مأموریت
بررسی
عوامل خارجی
بررسی
عوامل داخلی
تعیین هدف­های بلندمدت
تدوین، ارزیابی و انتخاب استراتژی­ها
تعیین هدف­های سالانه و سیاست­ها
تخصیص منابع
محاسبه و ارزیابی عملکرد
بازخور
تدوین استراتژی
اجرای استراتژی
ارزیابی استراتژی­ها
مأخذ: دیوید ۱۰۳:۱۳۸۴
الف) تدوین استراتژی
ب) اجرای استراتژی
ج) ارزیابی استراتژی (دیوید، ۱۰۲:۱۳۸۴).
در بررسی عوامل خارجی سعی می­ شود روندها و رویدادهایی که از کنترل یک شرکت منحصر به فرد خارج است شناسایی شود و مورد ارزیابی قرار گیرد. می­توان عوامل خارجی را به پنج گروه طبقه ­بندی کرد: ۱)عوامل اقتصادی ۲) عوامل اجتماعی و فرهنگی، بوم شناسی و محیطی ۳) عوامل سیاسی، دولتی و قانونی ۴) عوامل فن­آوری و ۵) عوامل رقابتی (دیوید،۲۱۴:۱۳۸۴).
در بررسی عوامل داخلی سعی می­ شود روندها و رویدادهایی که در کنترل یک شرکت منحصر به فرد است شناسایی شده و مورد ارزیابی قرار گیرد. عوامل داخلی را می­توان به شش گروه طبقه ­بندی کرد: ۱) مدیریت ۲) بازاریابی ۳) امور مالی/حسابداری ۴) تولید/عملیات ۵) سیستم اطلاعات رایانه و ۶)تحقیق و توسعه (همان،۲۸۳).
ارزیابی محیط خارجی (تجزیه و تحلیل فرصت­ها و تهدیدها)
محیط خارجی^[۵۲] - محیط بیرونی یا خارجی شامل متغیرهایی (فرصت­ها و تهدیدها) است که خارج از سازمان وجود دارند و از حیطه­ی کنترل پیوسته مدیریت ارشد سازمان خارج می­باشند. این متغیرها، فضا و بافتی را به وجود می­آورند که سازمان در آن وجود دارد و فعالیت می­ کند. این متغیرها ممکن است نیرهای کلان و روندهای موجود محیط اجتماعی یا نیروهایی می­باشند که در محیط خاص وظیفه ­ای سازمان فعال می­باشد (دیوید و ویلن، ترجمه اعرابی و رضوانی، ۶۸:۱۳۸۹). استراتژیست­ها با بهره گرفتن از ماتریس ارزیابی عوامل خارجی، عواملی را که موجب خلق فرصت­ها و تهدیداتی می­شوند، استخراج می­ کنند.
ارزیابی محیط داخلی (تجزیه و تحلیل نقاط قوت و ضعف سازمان)
محیط داخلی^[۵۳]- محیط داخلی یک شرکت شامل متغیرهایی (نقاط قوت و ضعف) است که درون خود سازمان وجود دارد و معمولاً در حیطه­ی کنترل مستمر و بلند مدت مدیران ارشد قرار دارند. این متغیرها، بافتی را تشکیل می­ دهند که در آن بافت یا محیط، کار انجام می­ شود. این متغیرها عبارتند از: ساختار، فرهنگ و منابع شرکت. ماتریس ارزیابی عوامل داخلی، حاصل بررسی استراتژیک عوامل داخلی تاثیرگذار بر تدوین استراتژی می­باشد.
مرحله مقایسه
در چارچوب تدوین استراتژی­ها، مرحله مقایسه دربرگیرنده پنج روش است که در این تحقیق از تکنیک­های
و (۴) استفاده شده است:
ماتریس تهدیدات، فرصت­ها، نقاط قوت و ضعف
ماتریس ارزیابی موقعیت و اقدام استراتژیک^[۵۴]
ماتریس گروه مشاورین بستن (BCG) ^[۵۵]
ماتریس ارزیابی داخلی و خارجی
ماتریس استراتژی اصلی.
متداول­ترین این ابزارها، که به دلیل سهولت اجرا و شفافیت فوق العاده به رایج­ترین شیوه تدوین استراتژی تبدیل شده است، ماتریس قوت­ها و ضعف­ها و فرصت­ها و تهدیدها است که در ادامه مورد بررسی قرار می گیرد.
ماتریس تهدیدات، فرصت­ها، نقاط قوت و نقاط ضعف
ماتریس SWOT یکی از مناسب­ترین فنون برنامه­ ریزی و تجزیه و تحلیل است که امروزه به عنوان ابزاری نوین برای تحلیل عملکردها و وضعیت شکاف، مورد استفاده طراحان و ارزیابان استراتژی قرار می­گیرد. این ابزار یکی از روش­های اساسی جهت ایجاد نظم و مناسبات ویژه بین مسائل استراتژیک بوده و از بهترین تکنیک­ها برای تحلیل و هدایت محیط محسوب می­ شود. در ماتریس SWOT در هر مرحله دو عامل با هم مقایسه می­شوند و هدف این نیست که بهترین استراتژی­ها را مشخص نمود، بلکه هدف تعیین استراتژی­ های قابل اجرا می­باشد. بنابراین همه استراتژی­هایی که در ماتریس تهدیدات، فرصت­ها، نقاط قوت و نقاط ضعف ارائه می گردند، انتخاب و اجرا نخواهند شد ‌(ازهری،۱۳۹۱).

ماتریس داخلی و خارجی
برای تجزیه و تحلیل همزمان عوامل داخلی و خارجی از ابزاری به نام ماتریس داخلی و خارجی استفاده می­ شود. این ماتریس برای تعیین موقعیت سازمان/ شرکت یا کسب و کار به کار می­رود؛ به عبارت دیگر، یک شرکت می ­تواند با بهره گرفتن از این ماتریس، تکلیف و ترکیب واحدهای خود را تعیین کند (اعرابی، ۵۶:۱۳۸۵).
مرحله تصمیم ­گیری
ماتریس برنامه­ ریزی استراتژیک کمی در مرحله تصمیم ­گیری به بررسی امکان­پذیری و پایداری گزینه­ های استراتژیک در مواجهه با شرایط محیطی و وضع موجود سازمان و در نهایت انتخاب و الویت­بندی استراتژی­ها می پردازد.
۴-۳-۲) برنامه­ ریزی استراتژیک گردشگری